به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ محمدهادی هدایت، کارشناس علوم قرآنی در گفت‌وگو با میزان پیرامون سیره عبادی «امام زین‌العابدین (ع)» گفت: دوران امامت امام سجاد (ع) را در یک کلمه می‌توان خلاصه کرده آن هم معجزه ایشان در زمانی که اسلام در اوج مظلومیت و غربت قرار گرفته بود. این امام بزرگوار توانست تغییری معجزه‌آسا در روند توسعه و گسترش اسلام ایجاد کند که تاثیر آن در زمان امامت امام باقر (ع) به خوبی آشکار شد.
وی ادامه داد: امام سجاد (ع) پس از قیام عاشورا و برای هدایت مسلمانان رویکردی متفاوت از امامان پیش از خود در پیش گرفتند، ایشان با کمک جنگ نرم توانست زمینه را برای ترویج و توسعه اسلام ناب محمدی فراهم کند علاقه عموم مردم بار دیگر نسبت به اسلام افزایش دهند.
هدایت اشاره‌ای به دوران امامت امام حسین (ع) داشت و افزود: در دوران امامت امام حسین (ع) مرجعیت دینی اهل‌بیت (ع) نبودند و این بزرگ‌ترین مشکل جهان اسلام بود این امر سبب شد تا امام حسین (ع) در مظلومیت قرار بگیرند این مهم در زمان امیرالمومنین (ع) در بین عموم مردم جامعه گسترده شد. اما امام سجاد (ع) توانستند مرجعیت را به سوی امامت رهنمود کنند، ایشان در زمان امامتشان شرایط را به نحوی متحول کردند که مردم برای رجوع به تعالیم اسلام ناب محمدی به سوی ائمه معصومین (ع) رجوع کنند و به غیر از آن‌ها دل به کسی نبندند.
وی تاکید کرد: امام سجاد (ع) با روش و شیوه خاص خود اسلام را بار دیگر در جامعه به اجرا گذاشته، ایشان همچنین توانست راه پدر بزرگوارشان امام حسین (ع) را ادامه داده، یاد و خاطرایشان را به عنوان مبارز در راه خداوند و اسلام زنده نگه دارد. ایشان همچنین توانستند رویکرد مردم نسبت به اسلام تغییر دهند و افق جدیدی پیش روی جامعه اسلامی بگذارند.
هدایت در پاسخ به این سئوال که چرا «امام سجاد (ع)» پس از واقعه کربلا قیام نکردند صریح کرد: هرچند شرایط به ظاهرا برای قیام امام سجاد (ع) فراهم بود، اما ایشان با تدبیر خود شیوه پایداری در توسعه و ترویج دین در پیش گرفتند. جامعه در زمان امام سجاد (ع) هنوز آماده پذیرش ولایت و اسلام واقعی نبود چنانکه در دوره امامت امیرالمومنین (ع) نیز دیده شد. بدین ترتیب عدم رسوخ اصول اولیه و اساسی دین اسلام در ذهن مردم جایگاه و اهمیت امامت و ولایت برای جامعه آن زمان تثبیت نشده بود به عبارت دیگر آنان به بصیرت لازم دست نیافته بودند به همین دلیل بود که شهادت امیرالمومنین (ع) شکل گرفت.
وی دستاورد و تلاش ارزشمند امام سجاد (ع) را درونی کردن فرهنگ اسلام اصیل دانست و تاکید کرد: امام سجاد (ع) با رویکرد خاص خود توانستند، فرهنگ اصیل اسلامی را به تدریج در ذهن جامعه به هنجار تبدیل کنند و فرهنگ توحیدی که در ادامه تلاش پدر بزرگوارشان بود، جامع عمل بپوشانند.
هدایت ریشه فرهنگ توحیدی را در قیام امام حسین (ع) دانست و بیان کرد: فرهنگ توحیدی ریشه در قیام سیدالشهدا (ع) دارد ایشان هرگز به جنگ تن ندادند، زیرا فرزندان و خانواده خود و یاران را به سوی منطقه‌ای دیگر حرکت دادند، هرچند حاکم ظالم خون ایشان و یارانشان را ریخت و خانواده بزرگوارشان را اسیر کرد. «امام حسین (ع)» پیام خود را بیان کردند و در روز عاشورا به تصویر کشیدند در ادامه راه این امام سجاد (ع) بودند که همان پیام را تفسیر کردند و به جامعه معرفی کردند، بدین ترتیب سبک زندگی اسلامی بسط و گسترش یافت.
فرهنگ‌سازی برای اسلام ناب محمدی
وی امام سجاد (ع) توانستند به طرق مختلف دین را زنده کرده و توسعه دهند ایشان برده‌ها و افراد معاندی را که به نوعی درجنگ‌ها اسیرشده و بنده بودند و از اسلام کینه به دل داشتند را خریداری و به خانه خود می‌آوردند بدین ترتیب آنان را تربیت‌کرده و اسلام واقعی را در دل آنان پایه‌گذاری و در ادامه آنان را آزاد می‌کردند. ایشان بنده‌ها را به نحوی تربیت می‌کردند که آنان عاشق خداوند می‌شدند و با اسلام ناب محمدی خو می‌گرفتند و پس از آزادی هریک از آنان به هر منطقه که می‌رفت خود به ترویج دین حقیقی اسلامی می‌پرداخت این گونه بود که دین اسلام از اضمحلال نجات و توسعه دست یافت.
وی به شیوه ترویج دین اسلام از زبان پروردگار اشاره و تصریح کرد: امام سجاد (ع) همان‌گونه که خداوند دستور داده بودند به توسعه دین اسلام پرداخت. پروردگار در سوره صف و در آیه ۱۴ می‌فرمایند: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُونُوا أَنْصَارَ اللَّهِ کَمَا قَالَ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ لِلْحَوَارِیِّینَ مَنْ أَنْصَارِی إِلَى اللَّهِ ۖ قَالَ الْحَوَارِیُّونَ نَحْنُ أَنْصَارُ اللَّهِ ۖ فَآمَنَتْ طَائِفَةٌ مِنْ بَنِی إِسْرَائِیلَ وَکَفَرَتْ طَائِفَةٌ ۖ فَأَیَّدْنَا الَّذِینَ آمَنُوا عَلَىٰ عَدُوِّهِمْ فَأَصْبَحُوا ظَاهِرِینَ،ای اهل ایمان، شما هم یاران خدا باشید چنان که عیسی مریم به حواریین گفت: کیست مرا برای خدا یاری کند؟ آن‌ها گفتند: ما یاران خداییم. پس (با آن همه معجزات) طایفه‌ای از بنی اسرائیل به او ایمان آوردند و طایفه‌ای کافر شدند، ما هم آنان را که ایمان آوردند مؤید و منصور گردانیدیم تا بر دشمنشان ظفر یافتند.»، همچنین در سوره آل عمران و آیه ۵۲ تاکید می‌فرمایند: «فَلَمَّا أَحَسَّ عِیسَىٰ مِنْهُمُ الْکُفْرَ قَالَ مَنْ أَنْصَارِی إِلَى اللَّهِ ۖ قَالَ الْحَوَارِیُّونَ نَحْنُ أَنْصَارُ اللَّهِ آمَنَّا بِاللَّهِ وَاشْهَدْ بِأَنَّا مُسْلِمُونَ، پس، چون عیسی به یقین دریافت که قوم ایمان نخواهند آورد، گفت: کیست که با من دین خدا را یاری کند؟ حواریّون (شاگردان خاص او) گفتند: ما یاری کنندگان دین خداییم، به خدا ایمان آورده‌ایم، و گواهی ده که ما تسلیم فرمان اوییم.» با توجه با این آیات می‌توان دریافت که «امام سجاد (ع)» با جنگ نرم چگونه توانست ذهن جامعه آن روزگار را اصلاح کند و زیر بنای اسلام حقیقی را در ذهن افراد تثبیت کند.
هدایت به عمق دستاوردهای امام سجاد (ع)» در زمان امامتشان اشاره و بیان کرد: «امام سجاد (ع)» توانستند در طول امامت خود با کمک جنگ نرم در ذهن جامعه مسلمانان رسوخ کند، به تربیت شاگرد پرداخته و زمینه را برای تربیت جامعه فراهم سازد، بدین ترتیب ائمه معصومین (ع) که بعد از ایشان برای امر هدایت جامعه آمدند نیز به آموزش ادامه دادند و این مسیر ادامه یافته است تا زمینه را برای ظهور امام زمان (عج)» فراهم کند.
